? #دکترامیرحسینآریانپور
دکتر امیرحسین آریان پور، جامعه شناس، پژوهشگر و نویسنده و مترجم توانمند کشورمان،هشتم اسفند ۱۳۰۳ درخانواده ای اهل علم و شجاعت، در تهران به دنیا آمد. خانواده پدرش از عشایر لر لرستان( #بیرانوند ) تبعید شده به کاشان بود و پدربزرگش هم مخالف حکومت رضاخان بود و در مخالفت با او کشته شد.
خانواده مادری اش هم اهل تاریخ نویسی و ادبیات بودند و از طرفی نسبتی هم با خاندان #ملکالمورخینسپهر [نویسنده ناسخ التواریخ] داشته است. مادرش بانو فخرایران سپهری او را در ۴ سالگی به علم آموزی واداشت. چندسال بعد او به یک متخصص در چند رشته بدل شد از جمله ادبیات، علوم اجتماعی، علوم تربیتی، و فلسفه و در ایران، آمریکا، لبنان تحصیل کرد. ۴۰ سال معلم بود و پس از آن هم تمام وقتش را صرف تحقیق و پژوهش در رشته های تخصصی اش کرد.
او از نظریه پردازان بزرگ در زمینه علم جامعه شناسی و علوم اجتماعی نیز به شمار می آید و در گسترش آن بیشترین تلاشها و خدمات را در حوزه پژوهش و تحقیق به عمل آورد. همچنین از بزرگان علم و فلسفه و هنر کشورمان به شمار می رفت و هنوز هم به عنوان یک چهره دانشگاهی و روشنفکری ایران از محبوبیت بسزایی برخوردار است. او که در کنار ویژگی های علمی خود، انسانی آرمانخواه و دارای افکار انساندوستانه و مترقیانه بود، هیچگاه دست از حقیقت پژوهی برنداشت و به دنبال کشف حقیقت تاریخ بشری بود و به همین جهت در سه زمینه، انسان شناسی، جامعه شناسی و حقیقت شناسی گامهای ارزنده ای برداشته و خلاقیت علمی را با درونمایه جنبه های اخلاقی دانش و پژوهش به عنوان وجه مشخصه تلاشهایی همراه داشت.
مناعت طبع و قناعت وارگی و دوری از ثروت اندوزی، مقید بودن به راستگویی و درستکاری همراه با شجاعت و صداقت در گفتار و کردار، وجه غالب شخصیت دکتر آریان پور بود. کسانی که در کلاس های درس او حضور داشتند به دقت نظر و شوخ طبعی در عین جدیت سخن هایش اشاره میکنند. کتاب پژوهش او هنوز هم یکی از ساده ترین و پرکاربرد ترین کتاب های روش تحقیق در زبان فارسی است. کار عظیم او تدوین فرهنگ تفصیلی علوم اجتماعی [در حوزه فرهنگ فلسفه و جامعه شناسی] به چهار زبان فارسی، انگلیسی، فرانسه و آلمانی است که در مدت زمانی بیش از چهل سال به طول انجامیده و بی شک، یکی از مهمترین آثار فرهنگ تفصیلی علوم در زبان پارسی و یکی از گرانبهاترین و بزرگترین آثار دکتر امیرحسین آریان پور است که حاوی سیصدهزار فیش بوده و تاکنون انتشار نیافته است. از دیگر آثار او میتوان به ترجمه (دشمن مردم)هنریک ایبسن، ترجمه بخش سوم از جلد اول وبخش اول از جلد دوم (تاریخ تمدن) ویل دورانت، (متدولوژی تحقیق و ماخذشناسی) و (فرویدیسم با اشاراتی به ادبیات و عرفان)، جامعه‌شناسی هنر، در آستانه‌ی رستاخیز، اشاره نمود.
دکتر آریان پور علاوه بر دانش و علم سراغ ورزش هم رفته بود تا جایی که قهرمان وزنه برداری کشور شد. بنظر او عقل سالم در بدن سالم است. شاید بتوان دکتر آریان پور را دموکرات ترین و تاثیرگذارترین استاد در تاریخ دانشگاهی ایران دانست. دکتر امیرحسین آریان پور سرانجام در روز دوشنبه ۸مرداد۱۳۸۰ در تهران درگذشت.
?کتاب‌ها
آیین پژوهش
ایبسن آشوب گرای
بزرگ مردان تاریخ
تاریخ تمدن ویل دورانت(جلد سوم،ترجمه)
جامعه شناسی هنر
دو منطق: ایستا و پویا
در آستانه رستاخیز
روانشناسی از دیدگاه واقع گرایی
زمینه جامعه شناسی
سیر فلسفه در ایران(ترجمه)
فرویدیسم: با اشاراتی به ادبیات و عرفان
فرهنگ چهار زبانه (فارسی، انگلیسی، فرانسه، آلمانی)
طبیعت، حیات، منشأ و تکامل آن (چاپ امیرکیبر ۱۳۵۰ ه.ش.)