ماه: مارس 2018

‌ #تشمال_در_موسیقی_ایل

تشمال ها ؛در پویایی و رشد موسیقی بختیاری سهم گرانی دارند و هم آنانند،که یاوران و همراهان همیشگی این طایفه (بختیاری ها) بزرگ ایرانی بوده ، در غم و شادی و تجلی حماسه ها ی دلاوران این خطه سهیم می باشند . ایشان را شاید بتوان تنها مهره های ثابت در صحنه ی شطرنج ایل بختیاری دانست ، کسانی که در همه ی فراز و فرود های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی به حفظ و اشاعه ی ملودی ها و فرهنگ موسیقیایی ایل خدمات شایانی کردند و امروز چقدر خوب است هنرمندان ، آهنگسازان و خواننگان مطرح بختیاری ، در گروه ها و کارهای ارکستری خود به هر نحو ممکن آنان را وارد کرده تا ضمن دلگرمی نسل های جدید ، این قشر شریف به کارهای هنری خود غنا بخشیده و باعث شوند نسل های جوان بختیاری با این ساز و اعجاز آن فاصله نگیرند .
تشمال ها ؛ راویان اصیل سنت و آیین ایل اند ، یا …!!!
عمده نوازندگان ایل بختیاری، غالباٌ درطایفه تشمال هستند .ظاهراٌ «توش » به معنای توان وقدرت و«مال » به معنای ایل آمده است . امادر زبان بختیاری تشمال به معنی بزرگ ایل نیز آمده است و دربعضی ازمناطق بختیاری به جای توشمال ازعنوان های ،«خطیر »،«مهتر »و «میر شكال» نیز استفاده می كنند .
وبلاگ یادمان مسعود بختیاری (استاد بهمن علاءالدین) و برگرفته از از کتاب”یک ایل، یك صدا”، می نویسد ؛ “با تأمل در موسیقی منطقه ای ایران می توان در یافت كه هیچ قومی چون بختیاری ها ساختار زندگی شان با موسیقی عجین نشده است.”
ایل بختیاری برای ولادت، كودكی ،نوجوانی و جوانی، ورزش های رزمی و جنگاوری، ازدواج ، خرمن و درو،كار و دامپروری و در نهایت،در مرگ و سوگ مردان خود نغمه های معین و منحصر به فردی دارد.
موسیقی ایل؛ میـراث دار ،حامـل و ناقـل این گنـجـینه ی است، كه سیـنه به سیـنه ، این نغمه ها و ترانه ها را تا به امروز با خود آورده است. به تایید استاد عـلاءالـدیـن ؛تنها حافظ میراث موسیـقی بومی بخـتیاری ، «تـشـمـال»ها یی بودند که به نیکویی اداء دین کردند .” وی اعـتقاد داشت ؛ “ایـنان بزرگــترین حـق را بر گردن موسـیقـی بختیاری دارند.”
منصور قناد پور نیز در مورد توشمال ها می گوید؛ ” توشمال ها پاسدار هنر موسیقی بختیاری هستند.”
 در سردسـیر و گرمسـیر بـختیاری است. هـنر او نوازندگی است. به زعم عوام فارغ از هنر و اصالت موسیقی ایرانی که می گویند ؛ «تـشمـال اصالت ایل بختیاری است »  .
تشمال ها،هنرمندان بانام و نشان اند، حافظ ادبیات بختیاری هستند و سروده های جاودانـه ای كه ایل بـخـتـیاری، سـینه به سـینه به نسل های ایل منتقل می دهند ، با ذهنیات و هنربی بدیل خود ، تبدیل به تــراوش های ذهـن تاریخی می نمایند و اینان ،سـراینـدگان گمـنامی اندكه در رویـدادهای تـاریـخی بـختـیاری تاثیر گذار ترین اند و تشـمالانی بوده و هستند كه واژه به واژه ی این رویدادها را جفت و جور كرده اندو یک موسیقی و آوازو نوایی خلق کرده اند ،که «شیر علی مردان »و «دی بلال» و… از این نمونه است.
این تشمال ها بودند و هستند،كه حماسه دلاوری ها رزم و شجاعت رزمندگان را بر سر زبان ها انداخته اند .همانند،«گاه گریو» ، که در قالب سوگ آوازه هایی خلق شده است ،تاهمسرایان، مویه کنان در سوگ فقدان عزیزان از دست رفته خود، آن را مویه کنندو این سوگواره سرایی به زبان همه ی ایل، تنهاخلاقیت ذهن توشمال ها است.
هنر دیگر توشمال ، «ردیلبی » شكار است.توشمال ها ، اکثرا كه شكارچی ماهری و تیر انداز چیره دستی اند و با عنوان «میر شكال» یا« میشكال»، خوانین را در صید و شكار همراهی می کنند و این عنوانی كه هم چنان متداول است ، موفقیت خان را در شکار تضمین می کرد.
🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼🎼8